Ήρθε πια η ώρα να αντιμετωπιστεί η έμφυλη βία!
Ο Μάιος και ο Ιούνιος του 2016 σημαδεύτηκαν από ασυνήθιστα έντονη παρουσία της έμφυλης βίας στον Τύπο· οι πρόσφατες κατηγορίες εναντίον του πρώην αντιπροέδρου της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης για σεξουαλική παρενόχληση αποκάλυψαν την έκταση της κανονικότητας που έχει λάβει ο σεξισμός στη γαλλική πολιτική (πηγή 1). Παρ’ όλα αυτά, το γεγονός ότι ορισμένες γυναίκες βρήκαν το θάρρος να καταδικάσουν δημοσίως αυτήν τη συμπεριφορά δείχνει ότι η σεξουαλική παρενόχληση που λαμβάνει χώρα στο εργασιακό περιβάλλον γίνεται ολοένα και λιγότερο αποδεκτή από την κοινωνία.
Δυστυχώς, αυτή η παρατήρηση δεν μπορεί να γενικευτεί για την έμφυλη βία. Η διαμάχη Amber Heard και Johnny Depp αποτελεί την απόδειξη. Από τη στιγμή που η ηθοποιός κατάφερε να εξασφαλίσει περιοριστικά μέτρα για ενδοοικογενειακή βία εναντίον του ηθοποιού, ένας εξωφρενικός αριθμός άρθρων και δηλώσεων έσπευσε να αμφισβητήσει το λόγο και την αξιοπιστία της. «Ωστόσο η αντίδραση στις κατηγορίες της Heard -βάσιμες ή μη- φέρνει στην επιφάνεια τον τρόπο που οι περισσότεροι σκέφτονται όταν μια γυναίκα επικαλείται ενδοοικογενειακή βία: άμεση δυσπιστία, κατηγορία της ίδιας της γυναίκας ως υπεύθυνης για την επίθεση ή για συμπεριφορά ως ‘θύμα’ ή ακόμη και μια υπόδειξη ότι η ιστορία πρέπει να είναι αβάσιμη, επειδή ο φερόμενος ως δράστης είναι τόσο ‘καλό παιδί’ (πηγή 2)». Οι γυναίκες που υφίστανται κακοποίηση κατηγορούνται όταν σιωπούν αλλά και όταν επιλέγουν να μιλήσουν. Έχει έρθει η ώρα να αντιμετωπίσουμε αυτή την απαράδεκτη κατάσταση.
Οι επιχειρήσεις αποτελούν ένα μέσο προς αυτόν το σκοπό. Κατ’ αρχάς, οι ίδιες δε μένουν αλώβητες: ο σεξισμός και η βία κατά των γυναικών αποτελεί φαινόμενο σε πολλά εργασιακά περιβάλλοντα. Άλλωστε, η έμφυλη βία που συμβαίνει εκτός εργασιακού χώρου έχει επιπτώσεις και σε αυτόν (πηγή 3). Στην Ευρώπη, 22% των γυναικών έχει υποστεί τουλάχιστον ένα επεισόδιο σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας από σύντροφο από την ηλικία των δεκαπέντε και «το 43% των γυναικών υφίσταται μορφές ψυχολογικής βίας από σύντροφο, που περιλαμβάνουν άλλων ειδών κακοποίησης» (πηγή 4). Για το λόγο αυτόν είναι πολύ δύσκολο να αμφισβητηθεί το γεγονός ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις προσλαμβάνουν τουλάχιστον μία γυναίκα που βιώνει την έμφυλη βία όπως επίσης και τουλάχιστον ένα θύτη. Αντίθετα με την κοινή αντίληψη ότι τέτοιου είδους βία συμβαίνει μονάχα πίσω από κλειστές πόρτες και δεν έχει αντίκτυπο εκτός σπιτιού, είναι πολύ πιθανό να επηρεάσει την παραγωγικότητα των υπαλλήλων, να αυξήσει τις απουσίες, καθώς επίσης ενέχει και μεγάλο κίνδυνο για την ασφάλεια των υπαλλήλων και των πελατών (πηγή 5). Έρευνες αποδεικνύουν δε ότι τα θύματα κακοποιούνται και δέχονται απειλές από συντρόφους ακόμη και στο χώρο εργασίας (πηγή 6). Επιπλέον, το εργασιακό περιβάλλον φαίνεται να είναι ο καλύτερος -αν όχι και ο μοναδικός- τόπος όπου τέτοιες καταστάσεις μπορούν να εντοπιστούν, ενώ μπορεί να παρασχεθεί κατάλληλη πληροφόρηση και υποστήριξη.
Επομένως, είναι απαραίτητο για τις επιχειρήσεις να εφοδιαστούν με ακριβή πληροφορία προκειμένου να λάβουν καλύτερη γνώση επί του θέματος, όπως επίσης και με εργαλεία για να το διαχειριστούν.
Το έργο CARVE έχει ως κύριο στόχο ακριβώς αυτό: να παράσχει στις επιχειρήσεις τα κατάλληλα εργαλεία για την κατανόηση και αντιμετώπιση του ζητήματος της έμφυλης βίας.
Πιστεύουμε ότι εμπλέκοντας τις επιχειρήσεις σε αυτόν τον αγώνα θα ωφελήσουν στην ενημέρωση και θα βοηθήσουν τις γυναίκες που υφίστανται ή έχουν υποστεί τέτοιες καταστάσεις με περισσότερες λύσεις και υποστήριξη προκειμένου να αναρρώσουν. Οι οκτώ εταίροι του έργου, εκπροσωπώντας πέντε ευρωπαϊκές χώρες, υλοποιήσαμε εθνικές έρευνες, καθώς επίσης και συνεντεύξεις με εκπροσώπους από τον ιδιωτικό, το δημόσιο και τον κοινωνικό τομέα, ενώ οργανώσαμε και ενημερωτικά εργαστήρια ανοικτά στην κοινωνία των πολιτών. Το έργο που υλοποιείται σε ορίζοντα διετίας συγχρηματοδοτείται από τη «Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης: πρόγραμμα Δάφνη» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Συγκεντρώνοντας τη γνώση που συλλέξαμε κατά τα πρώτα στάδια του έργου, καταρτίσαμε έναν «Ευρωπαϊκό Οδηγό Βέλτιστων Πρακτικών: οι επιχειρήσεις στον αγώνα κατά της έμφυλης βίας» για τις επιχειρήσεις, ο οποίος παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια ενός Ευρωπαϊκού Συνεδρίου με θέμα «Οι Επιχειρήσεις στον αγώνα για την Κοινωνική Αλλαγή: Καταπολέμηση της έμφυλης βίας» στις Βρυξέλλες, στις 16 Ιουνίου 2016. Το συνέδριο που στέφθηκε με επιτυχία συγκέντρωσε προσωπικότητες από όλη την Ευρώπη καθώς επίσης και εκπροσώπους επιχειρήσεων, ΜΚΟ, σωματείων εργαζομένων και ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, οι οποίοι αντάλλαξαν γνώση και εμπειρία σε θέματα έμφυλης βίας και εργασιακού χώρου στην Ευρώπη.
Επιπλέον εκδηλώσεις παρουσίασης του οδηγού σε εθνικό επίπεδο θα λάβουν χώρα μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου 2016.
Photo: Anti-sexist posters, Jonathan McIntosh, Dec 27 2008, flickr
